حمایت از تازه‌مسلمان‌ها در مشهد قدیم/ سرگذشت یک خدمت کمتر دیده شده در آستان قدس رضوی
تاریخ انتشار: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۷۷۷۰۸
اگر یادتان باشد در همین صفحه رواق، داستان انوشیروان اصفهانی را برایتان نقل کردم؛ یکی از اُمرای سیاسی دربار خوارزمشاه که زرتشتی و به مرض بَرَص مبتلا بود و پس از تشرف به حرم رضوی، شفا یافت و به دین اسلام گروید و چنان که مشهور است، صندوقی با روکش نقره برای مرقد مطهر ثامن‌الحجج(ع) تدارک دید و این نخستین صندوقی بود که بر آن مکان مقدس قرار گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اسناد چه می‌گویند؟
در اسناد موجود در آستان قدس رضوی، سندهای متعددی درباره حمایت مالی از تازه‌مسلمانان وجود دارد که قدیمی‌ترین آنها، مربوط به سال ۱۲۷۳قمری / ۱۲۳۵شمسی است. این سندها معمولاً به کمک‌های مالی مربوط می‌شود. مثلاً سندهایی با تاریخ شوال تا ذی‌الحجه سال ۱۲۷۴قمری در اختیار داریم که نشان می‌دهد زائر تازه‌مسلمانی که نام خود را «محمدقلی» برگزیده بود، طی این مدت ۳۰ مَن گندم و ۳هزار ریال ناصرالدین شاهی از آستان قدس رضوی دریافت کرده است. بررسی اسناد نشان می‌دهد محمدقلی در سال بعد و طی ماه‌های متوالی، باز هم از این کمک‌ها برخوردار شده است و چنین به نظر می‌رسد که حمایت از وی، جنبه پرداخت مقرری، مادام که در مشهد حضور دارد، پیدا کرده بود. نمونه‌های دیگری مشابه «محمدقلی» در اسناد مربوط به همان سال‌ها پیدا می‌شود؛ مثلاً طبق سند ۱۴۲۶۹ در مرکز اسناد آستان قدس رضوی، شخصی به نام «کریم‌داد خواجه» هزاره‌ای جدیدالاسلام، در جمادی‌الاول سال ۱۲۷۳قمری / دی ماه ۱۲۳۵، دو بار از کمک‌های آستان قدس رضوی برخوردار شده است؛ یک بار از محل موقوفه عتیقی و وزیر نظامی و یک بار هم از محل موقوفه مزرعه «بروره» که هر بار مبلغ مساعدت، ۵هزار دینار رایج بوده است.
تازه‌مسلمانانی از اقصی نقاط جهان
تازه‌مسلمان‌هایی که مورد حمایت آستان قدس قرار می‌گرفتند، تنها ایرانیان غیرمسلمانی که به دین اسلام مشرف می‌شدند، نبودند. در واقع، خاستگاه قومی و ملی این افراد، بسیار متنوع و گوناگون بود. در محرم سال ۱۲۷۴شمسی / شهریور ۱۲۳۶، یعنی همین دوره تاریخی‌ای که درباره‌اش صحبت می‌کنیم، مطابق اسناد موجود، یک تازه‌مسلمان روس که نام خودش را «الله‌ویردی نیک» گذاشته بود، پولی بابت خرید کفش و مقداری نان از دو موقوفه عتیقی و نظام‌وزیری دریافت کرده است. در سال‌های بعد هم نمونه‌هایی از این دست، کم نیستند؛ مثلاً در جمادی‌الاول سال ۱۲۸۴قمری / شهریور ۱۲۴۶، به دو ارمنی تازه‌مسلمان، جمعاً ۱۶ هزار دینار پرداخت شده است تا برای خودشان لباس تهیه کنند و در ضمن، تمهیداتی اندیشیده شده است که این دو نفر در میهمانخانه حضرتی پذیرفته و مشغول به کار شوند. نمونه جالب دیگر، مربوط به ماه صفر سال ۱۲۹۵قمری / بهمن ۱۲۵۶ است؛ زمانی که یک زائر تازه‌مسلمان هندی برای خرجی راهش نامه‌ای به متولی وقت آستان قدس رضوی نوشت و در آن نامه قول داد نایب‌الزیاره متولی باشد. گویا این تازه‌مسلمان هندی، قصد داشته است به زیارت عتبات یا مکه مشرف شود. برخی از این تازه‌مسلمان‌ها فقط در کسوت زوار نبودند، بلکه می‌خواستند مجاور شوند و در شهر مشهد بمانند؛ علاوه بر آن دو تازه‌مسلمان ارمنی که درباره‌شان صحبت کردیم، باید «محمدرضا بخارایی» تازه‌مسلمان اهل بخارا را یاد کنیم که در سال ۱۲۹۵قمری / ۱۲۵۶شمسی از زادگاهش، به همراه زن و دو فرزند راهی مشهد شد و عالمی به نام شیخ محمدتقی، وی را برای دریافت کمک به آستان قدس رضوی معرفی کرد. ظاهراً این تازه‌مسلمان، آدم فقیر و بی‌چیزی نبوده، اما در مسیر حرکت به سوی مشهد، گرفتار راهزنان ترکمان شده و همه مال و دارایی خود را از دست داده است. درباره کمک و مساعدت به این مسلمان، تنها یک سند در اختیار داریم که با شماره ۲۳۵۳۵ در مرکز اسناد آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود؛ بر اساس این سند، متولی وقت آستان قدس رضوی دستور تحویل ۱۵۰ مَن نان را به محمدرضا بخارایی از محل موقوفه سعیدآباد صادر کرده است. نمونه‌های دیگری را نیز می‌توان در میان اسناد موجود یافت که ان‌شاءالله در فرصتی دیگر، به ارائه و شرح و توضیح آنها خواهیم پرداخت.
خبرنگار: محمدحسین نیکبخت
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: تازه مسلمان تازه مسلمان ها قدس رضوی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۷۷۷۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بسیج ظرفیت مادی و معنوی جهان اسلام برای کمک به فلسطین
محمد دسالی، مدیر انجمن دانشجویی حمایت از فلسطین در کشور آفریقای جنوبی در گفتگو با خبرگزاری تقریب با بیان اینکه فلسطین فارغ از این که سرزمینی مقدس و دومین قبله گاه مسلمانان به شمار می رود، مهم ترین محور وحدت آنها نیز هست، افزود: دلیل اهمیت فلسطین در وحدت مسلمانان از آن جهت است که هیچ بخشی از جهان اسلام از آغاز رسالت پیامبر(ص) تا امروز به اندازه فلسطین موضوع مورد دغدغه مسلمانان نبوده است و این تنها سرزمینی است که بر سر آن میان مسلمانان، مسیحیان و یهودیان جنگ به وقوع پیوسته و دست به دست شده است.
محمد دسالی همچنین افزود: وقوع جنگی که اسرائیل در پی طوفان الاقصی علیه غزه به راه انداخت، سبب شد تا بار دیگر این واقعیت معلوم شود که فلسطین جزو معدود موضوعاتی است که مسلمانان از هر مذهب، مسلک و مرامی نسبت به آن حساسیت ویژه ای دارند و از این رو دولت و مردمی که در حمایت از فلسطین پیشتازتر و فعال تر باشند، در نزد مسلمانان از اعتبار و موقعیت بیشتری برخوردار است. اما مهم اینجاست که کشورهای مسلمان به تنهایی نمی توانند برای حمایت از فلسطین آستین همت بالا بزنند.
او در توضیح بیشتر افزود: در شرایط کنونی که حامیان اسرائیل به دنبال اجرای طرح های سازش برای تثبیت موقعیت منطقه ای اسرائیل هستند، هیچ امری مهم تر از همبستگی کشورهای مسلمان برای مقابله با این طرح ها نیست. حال آن که وجود بیش از یک میلیارد مسلمان در جهان که از امکانات زیادی بهره مند هستند، این فضا را برای آنها فراهم می کند که بتوانند با اسودگی خیال مسئله فلسطین را مورد توجه قرار دهند و از طریق وحدت آن را حل کنند.
محمد دسالی در نهایت تصریح کرد: در حال حاضر حیاتی ترین مساله جهان اسلام آزادی قدس و فلسطین است و همه ظرفیت و امکانات مادی و معنوی مسلمانان باید برای خدمت به این هدف بسیج شود. در همین روند کشورهای مسلمان باید یک جبهه متحدانه و قوی بسازند که برای تحقق آن راهی ندارند جز اینکه از منافع ملی و سیاسی خاص خود در این موقعیت سرنوشت ساز عبور نمایند.
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود